De stikstofproblematiek in Vlaanderen. Hoe gaat het verder?

Stikstofdepositie vanuit de lucht is inmiddels een gekend milieuprobleem dat invloed kan hebben op de kwaliteit van de natuur in Vlaanderen. Vooral ecosystemen op arme en weinig gebufferde bodems, zoals we deze kennen in de Kempen, zijn hier bijzonder gevoelig aan. Maar ook in bossen, overal in Vlaanderen kan het leiden tot veranderingen in de vegetatiesamenstelling en een toename van soorten als brandnetels en bramen in de ondergroei.

Het stikstofarrest heeft aan het licht gebracht dat de manier waarop in het verleden omgevingsvergunningen met belangrijke N-emissies werden beoordeeld niet langer houdbaar is. Maar hoe moet het dan verder? Mieco-effect is actief betrokken bij dit belangrijke dossier en zal hier in de komende periode regelmatig over briefen.

Een arrest van de Raad voor Vergunningsbetwisting haalde in februari het voorlopige stikstofkader uit 2016 onderuit, dat werkte met een minimumdrempel van 5 procent waaronder vergunningen die zorgen voor extra uitstoot, mogelijk waren zonder passende beoordeling. De Raad oordeelde dat Vlaanderen de voorbije jaren te veel stikstofuitstoot vergunde zonder de impact op onze waardevolle natuurgebieden voldoende in rekening te brengen.

 

Als een voorlopig antwoord daarop en om een totale vergunningenstop te vermijden, werden door de Vlaamse Regering richtlijnen in het leven geroepen die tijdelijk in voege treden in afwachting van een definitieve oplossing.


Voor de uitstoot van NOx, vooral in de industrie- en transportsector, introduceert Vlaanderen een nieuw voorlopig toetsingskader met een minimumdrempel van 1 procent. Voor vergunningsaanvragen die leiden tot ammoniakuitstoot (NH3), vooral in de intensieve veeteelt en mestverwerking, bepaalt de instructie dat elk individuele aanvraag via een Passende Beoordeling moet aantonen dat er geen significant negatief effect is op de omliggende natuur en desgevallend moeten maatregelen genomen worden om de ammoniakuitstoot te verminderen. De facto, en vanuit de uitspraak door de rechter in het "stikstofarrest" komt er dat er op neer dat elke bijkomende depositie (en emissie) van ammoniak, dus momenteel niet vergund zou worden.

 

Inmiddels wordt gewerkt aan een kader voor de langere termijn. Dit kader wordt de Programmatische Aanpak Stikstof of PAS genoemd.

 

Uiteraard zal dit o.m. impliceren dat er de nodige garanties kunnen worden gegeven dat de stikstofdeposities in Vlaanderen zullen dalen opdat, op termijn, stikstofdepositie niet langer een hypotheek legt op de ontwikkeling van goed ontwikkelde natuurwaarden. Aangezien hiervoor nog een lange weg af te leggen is, kan dit een belangrijke impact hebben op diverse zaken zoals industrie, landbouw en mobiliteit.

 

Onze organisatie, Mieco-effect, is gevraagd om de effecten van de ontwikkelde scenario's, en de andere elementen van het PAS, passend te beoordelen. Wij zullen u op de hoogte houden als hier nieuws over gemeld kan worden.