Win win landbouw, natuur en klimaat

Een duurzame toekomst voor onze landbouw, een hot item de laatste tijd in de media. Dat de uitdagingen groot zijn, hoeft geen verdere uitleg. Klimaatverandering en natuurdoelen, om er even 2 te noemen, zijn op het eerste zicht niet de beste vrienden van onze landbouwers. Maar hoeft dit wel altijd zo te zijn? Zijn er geen win – win kansen te vinden? Waar uitdagende vraagstukken opgeworpen worden, is Mieco-effect graag van de partij.

In opdracht van de stad Peer voerde Mieco-effect een kleine studie uit rond win win kansen voor landbouw, natuur en klimaat. Op basis van interviews met enkele landbouwers, steeds vertrekkende vanuit hun uitdagingen en knelpunten, verkenden we de mogelijkheden.

 

De uitgesproken droogte van de laatste jaren kwam erg sterk naar boven in alle interviews.  De opbrengsten zijn beduidend lager en waar de meesten zelfvoorzienend waren in gras- en maïsproductie, moesten velen de voorbije jaren extra voeder aankopen. Beregening en waterbeheermaatregelen zijn voor de hand liggende pistes als oplossingen hiervoor, maar zeker niet overal haalbaar, betaalbaar en verantwoord.

 

In regio’s waar ook natuurdoelen gesteld zijn (Natura 2000) – zoals in Peer het geval is - is het interessant te gaan kijken of er geen win win mogelijkheden gevonden kunnen worden. Onder win win verstaan wij maatregelen die zowel voor de landbouwer een positief economisch effect hebben, en die tegelijk een meerwaarde betekenen voor natuur en/of klimaatuitdagingen.

 

Voorbeelden van dergelijke win win maatregelen zijn het telen van meer eiwitrijke gewassen door of voor melkveehouders, wat hen een kostenbesparing kan opleveren omdat ze minder dure krachtvoeders moeten aankopen. Deze gewassen hebben vaak ook een hogere resistentie tegen droogte, denk maar aan grasklaver, luzerne, triticale/veldbonen... Het positieve effect van deze teelten op de bodem is ook van niet te onderschatten belang. En ook voor de natuurwaarde in de regio zijn deze teelten een grote meerwaarde: de teelten geven immers ook kansen aan muizen, kleine vogels en grote insecten, allemaal prooien van een doelsoort in de regio: de grauwe kiekendief. Naast de kostenbesparing door de verminderde behoefte aan aangekocht krachtvoer kan de landbouwer voor verschillende van deze teelten beroep doen op een instrumentarium dat dergelijke teelten financieel ondersteunt.

 

Het inpassen van deze nieuwe teelten is echter iets wat zorgvuldig moet bekeken worden, zowel op het vlak van het inpassen ervan in het rantsoen van de dieren, als in het inpassen ervan in een goede teeltrotatie. Goede begeleiding is dan ook essentieel. Mieco-effect werkt hiervoor samen met ervaren landbouwkundige specialisten die vertrouwd zijn met deze ‘nieuwe’ teelten.

 

Meer en meer zien we dat lokale besturen zelf het initiatief nemen om enerzijds de landbouw in hun gemeente te versterken en een duurzame toekomst te kunnen geven, en anderzijds op zoek gaan naar het verbinden van landbouw met andere maatschappelijke verwachtingen in het buitengebied. Mieco-effect helpt graag mee aan deze zoektocht, waarbij we een unieke combinatie van sterke inhoudelijke kennis combineren met een feeling voor het werken met landbouwers, vertrekkende vanuit de uitdagingen en knelpunten van de landbouwers.